Qrip müalicəsində antibiotik istifadə edilməlidirmi?
Payız və qış ayları zökəm xəstəliklərinin ən çox yayıldığı dövrdür. Xüsusilə immun sistemi zəif olanlar bəzi xəstəliklərə qarşı həssas olurlar. Soyuq aylar ərzində bir neçə dəfə virus infeksiyalarına yoluxanlar antiobiotiklərdən istifadə etmək məcburiyyətindəqalırlar. Lakin bu preparatlardan tez-tez istifadə etmək heç də arzuolunan deyil. Qrip viruslara bağlı olan bir xəstəlikdir.
Antibiotik nədir?
Sir Aleksandr Fleming adlı bir İsveçrə alimi, bakteriyaların çörəyin yaşıl küflü ərazisində yaşaya bilməyəcəyini anladı və 1829 -cu ildə möcüzə dərman adlandırılan pensilini kəşf etdi. Sonrakı prosesdə tədqiqatçılar pensilini təmizləyib 1940 -cı illərdə bakterial xəstəliklərin müalicəsində istifadə etdilər. Bu gün antibiotiklər kimyəvi və ya biosintez yolu ilə müxtəlif mikroorqanizmlər vasitəsi ilə yosun, göbələk, maya və küf kimi canlılardan əldə edilir.
Son illərdə çox yayılan və lazım olmasa da müalicəvi təsiri olduğuna inanan dərmanlardan biri olan antibiotik, diqqətlə istifadə edilmədikdə bədənə zərər verən bir dərman növüdür. Uşaqlarda lazımsız istifadə patogen mikroorqanizmlərə qarşı bədən müqavimətini azaldır, çünki xəstəliklərin şəfa prosesinə mənfi təsir göstərən antibiotiklərin istifadəsinə xüsusi diqqət yetirilməlidir.
Antibiotiklər necə istifadə edilməlidir?
Antibiotiklərin istifadəsi xəstənin xüsusiyyətlərinə, dərmanın təsirinə və xəstəliyə səbəb olan bakteriyaların quruluşuna görə həkim tərəfindən tövsiyə edilir. Həkim xəstəliyin müalicəsində istifadə ediləcək antibiotikə qərar vermək üçün xəstəyə həssaslıq testi tətbiq edir. Həssaslıq testi olmadıqda, xəstənin klinik nəticələrini qiymətləndirir və əldə etdiyi təcrübəyə əsasən ən uyğun antibiotik müalicəsini seçir. Xüsusilə sətəlcəm və miningit kimi xəstəliklərdə antibiotiklərin düzgün seçilməsi və istifadəsi çox vacibdir.
Antibiotiklərin yan təsirləri nələrdir?
Bakterial xəstəliklərin müalicəsində həyati əhəmiyyət kəsb edən antibiotiklər, yan təsirləri səbəbindən istifadə edilməməsi lazım olan bir dərman növüdür. Bəzi insanlarda antibiotik allergiyası kimi tanınan problemlərə səbəb ola bilər. Bəzi insanlar antibiotiklərə, xüsusən də pensilin və sefalosporin kimi tanınan antibiotiklərə allergikdirlər. Dəridə qaşınma və qabıqlanma, tənəffüs çətinliyi, qəfil aşağı təzyiq, sürətli ürək döyüntüsü və şüur itkisi kimi allergik simptomlar müşahidə edilə bilər. Diareya, qəbizlik, ürəkbulanma, qusma, şişkinlik, həzmsizlik, iştahsızlıq və qarın ağrısı kimi həzm sistemi xəstəlikləri antibiotiklərin zərərləri arasındadır.
Altay Abdullaoğlu - Pediatr-neonatoloq, uzman həkim
[xeberdarliq]