Simvol nədir?
Simvol nədir və niyə bu qədər vacibdir?
Simvol nədir sualı gündəlik həyatda ən çox qarşımıza çıxan, amma çox vaxt üzərində düşünmədiyimiz mövzulardan biridir. Simvol nədir deyəndə bir çox insanın ağlına loqolar, işarələr və ya riyazi nişanlar gəlir, amma simvol anlayışı bundan qat-qat genişdir. Simvol – hər hansı bir fikri, hissi, anlayışı, əmri və ya mesajı qısa şəkildə göstərən vizual və ya yazılı işarədir. Yəni uzun cümlə ilə izah etməyə ehtiyac olmadan bir baxışda məlumat ötürən universal dildir. Əslində simvol nədir sualının mahiyyəti budur: insan beyninin ən tez başa düşdüyü ünsiyyət forması.
Simvolun yaranması və tarixi – Simvol nədir sualının kökü haradan gəlir?
Simvol nədir deyə düşündükdə, onun insanlıq tarixi ilə birgə inkişaf etdiyini görürük. Minlərlə il əvvəl insanlar yazını bilmirdi, buna görə düşüncələrini mağara rəsmləri ilə ifadə edirdilər. Bu ilk simvollar idi. Daha sonra qədim misirlilər hiyeroqliflər yaratdı, Çinlilər öz simvolik yazılarını inkişaf etdirdilər, türk xalqları tamğalarla mənaları ifadə etdilər. Hər biri simvolun nə qədər güclü və bəşəri bir ünsiyyət vasitəsi olduğunu göstərirdi. Yəni simvol nədir sualı, əslində bəşər varlığının ilkin ifadə tərzinə aid sualdır.
Simvol növləri hansılardır və hansı məlumatları ötürürlər?
Simvolların növləri çox genişdir və hər biri öz sahəsində unikal məna daşıyır. Qrafik simvollar – loqo, ikon və nişanlar – markaları tanıtdıran əsas elementlərdir. Riyazi simvollar toplama, çıxma, bölmə, faiz kimi əməliyyatları qısa ifadə edir. Dilçilik simvolları olan nida, sual işarəsi, nöqtə, vergül cümlənin tonunu və mətnin axıcılığını müəyyən edir. Texniki simvollar olan @, #, %, € gündəlik rəqəmsal həyatda ünsiyyətin ayrılmaz hissəsidir. Mədəni və dini simvollar isə xalqların mənəvi dəyərlərini əks etdirir. Bu müxtəliflik simvol nədir sualının cavabını daha da genişləndirir.
Simvol və işarə arasında fərq nədir?
Bir çox insan simvol və işarəni eyni hesab edir, amma aralarında mühüm fərq var. İşarə konkret məlumat ötürür – məsələn, yol nişanı “buradan sola dön” deyir. Simvol isə daha dərin və məcazi məna daşıyır. Qartal gücün, zeytun budağı sülhün, ürək sevginin simvoludur. Yəni simvol nədir sualının cavabı təkcə fiziki işarə deyil, həm də mənəvi və simvolik anlamdan ibarətdir. Buna görə simvol daha geniş bir anlayışdır.
Simvol niyə bu qədər təsirlidir? – Beyinin simvolları sürətli tanıması
İnsan beyni şəkilləri yazılı mətnlərdən 60 min dəfə daha sürətli tanıyır. Bu, simvolların niyə belə güclü olduğunu izah edir. Bir simvol saniyələr içində böyük bir məlumat ötürə bilər. Məsələn, qırmızı işıq dayan deməkdir, Wi-Fi işarəsi internetin olduğunu bildirir, zibil qutusu işarəsi faylı silmək mənasına gəlir. Bu, simvol nədir sualının ən real gündəlik cavabıdır: sürətli, universal və aydın ünsiyyət.
Gündəlik həyatda ən çox istifadə edilən simvollar hansılardır?
Hər gün yüzlərlə simvolla qarşılaşırıq. Ürək simvolu sevgi, ✔️ təsdiq, ❌ xəta, 🔔 bildiriş, € və $ valyuta simvolları, @ elektron ünvan işarəsi, # sosial mediada trend mövzu, 🚫 qadağan deməkdir. Bu simvollar dünyanın hər yerində eyni məna daşıyır. Simvol nədir sualının gündəlik həyatda ən asan cavabı məhz bu nümunələrdir.
Simvol necə yaradılır və niyə hər simvol yadda qalan olmur?
Bir simvolun yaradılması böyük düşüncə tələb edir. Loqo dizaynerləri və vizual kommunikasiya mütəxəssisləri simvolun:
-
sadə
-
universal
-
yadda qalan
-
emosional bağ yaradan
-
vizual olaraq tanınan
olmasına xüsusi diqqət edirlər. Çünki yaxşı simvol bir neçə saniyəyə marka imici yarada bilir. Məsələn, Nike işarəsi bir tik işarəsindən ibarətdir, amma dünya səviyyəsində tanınır. Apple loqosu, Mercedes simvolu, McDonald’s “M” hərfi simvolun nə qədər güclü təsir yaratdığını sübut edir.
Uşaqlar üçün simvol nədir?
Uşaqlara simvol nədir sualını izah etmək daha asandır. Onlara belə demək kifayətdir: “Simvol – bir şeyi göstərən şəkildir.” Qırmızı işıq dayan deməkdir, ürək sevgini göstərir, gülən üz xoşbəxtliyi bildirir. Bu izah simvolun mahiyyətini çox sadə şəkildə çatdırır.
