Ludviq van Bethoven haqqında məlumat
Ludviq van Bethoven kimdir?
Ludviq van Bethoven (ingil. Ludwig van Beethoven) — Alman musiqiçi, bəstəkar və pianistdir. Bethoven, musiqi dünyasında bir inqilab yaradan və dövrünün ən böyük bəstəkarlarından biri olaraq tanınır. O, həm klassik musiqinin ən yüksək zirvələrinə çatmış, həm də romantik dövrün yolunu açmışdır. Amma Bethovenin həyat hekayəsi yalnız musiqi ilə məhdudlaşmır; bu, həm də insan iradəsinin və sənətə olan ehtirasın ən yüksək nümayişidir. Həm yaradıcılığı, həm də şəxsi mübarizələri ilə tarixə damgasını vurmuş olan Bethovenin əsərləri, zamanın və məkanın sərhədlərini aşaraq hələ də dünyada ən çox sevilən və ifa olunan musiqilər arasında yer alır. Onun həyatının ən təəccüblü tərəfi isə, eşitmə qabiliyyətini itirdiyi halda, musiqi yaradıcılığını dayandırmaması və ən böyük əsərlərini məhz bu dövrdə bəstələməsidir. Bethoven, musiqinin bir alət olmağından daha çox, insanın ruhunu və hisslərini ifadə etmə gücünə sahib olduğunu göstərdi.
Bethovenin həyatı və erkən dövrü
Ludviq van Bethoven 1770-ci il dekabrın 17-də Almaniyanın Bonn şəhərində anadan olmuşdur. O, musiqiçi ailəsində doğulmuşdur; atasının adı Johann van Beethoven, anasının adı isə Maria Magdalena idi. Atası, musiqiçi və tenor idi, lakin çox sərt bir şəxsiyyətə sahib idi və Ludviqin musiqi karyerasını güclü şəkildə dəstəkləyirdi. Atasının müdaxiləsi və erkən yaşlardan başlayan musiqi təhsili, Ludviqdə musiqiyə böyük maraq yaratmışdır.
Bethovenin ilk təhsilini atası və yerli musiqiçilərdən aldı. O, erkən yaşlarda piano və skripka ifa etməyi öyrəndi, həmçinin bəstəkarlıqla maraqlanmağa başladı. Onun musiqi bacarıqları, daha sonra ona Vienna şəhərinə köçmək üçün imkan yaratdı. 1792-ci ildə Vienna şəhərinə gələn Bethoven, burada ən böyük musiqi müəllimləri ilə təhsil aldı, o cümlədən məshur bəstəkar və musiqi müəllimi Joseph Haydnla.
Ludviq van Bethovenin Musiqi karyerası
Bethovenin musiqi karyerası çox zəngin və müxtəlifdir. Onun əsərləri həm simfonik, həm də kamerli musiqi, opera, kamera musiqisi və solo əsərlərdən ibarətdir. Onun bəstələdiyi simfoniyalar, kvartetlər, sonatalar və konsertlər, yalnız dövrünün ən böyük musiqi əsərləri deyil, həm də musiqi tarixinin ən dəyərli və təsirli əsərləri sırasındadır.
Erkən dövrü (1780-1800)
Bethovenin erkən dövrü, klassik musiqi ənənələrinin davamı olaraq qəbul edilir. Bu dövrdə o, Haydn və Mozartın təsirini hiss edirdi. İlk dövrünün bəstələri, adətən simfonik əsərlərdən, kvintetlərdən, sonatalardan və orkestrlərdən ibarət idi. Onun "Piano Sonatas" (Op. 2), "String Quartets" və "Symphonies No. 1 and 2" kimi əsərləri bu dövrün nümunələridir. Bu əsərləri musiqiçilər arasında müsbət qarşılanmış, Bethovenin yetkinləşən üslubu ilə bağlı təriflər almışdır.
Orta dövrü (1800-1814)
Bethovenin ən tanınmış və əhəmiyyətli əsərləri orta dövründə bəstələnmişdir. Bu dövrü "Mübarizə dövrü" olaraq da adlandırırlar, çünki Bethovenin həyatında əhəmiyyətli çətinliklər yaşanmış və o, qulaq eşitməməyə başlamışdı. 1801-ci ildə o, eşitmə itkisinin başladığını hiss etdi və 1814-cü ildə tamamilə eşitmə qabiliyyətini itirdi. Bu vəziyyətin ağrılı və depressiv təsiri altında olmasına baxmayaraq, Bethovenin musiqisi daha dərindən və ifadəli olmağa başladı.
Bu dövrdə bəstələdiyi əsərlər, həm ənənəvi, həm də yenilikçi yönləri ilə diqqət çəkir. "Simfoniya No. 3 (Eroica)", "Simfoniya No. 5", "Simfoniya No. 6 (Pastoral)", "Piano Sonatas No. 8 (Pathétique)" və "Piano Sonatas No. 14 (Moonlight Sonata)" kimi əsərlər bu dövrün ən mühüm işləridir. Həmçinin bu dövrün əsərlərində dramatik ifadə, məzmun zənginliyi və musiqi strukturlarında yeniliklər var.
Ömrünün son dövrü (1814-1827)
Bethovenin son dövrü, onun musiqi baxımından ən eksperimental və azad dövrüdür. Eşitmə itkisinin tam şəkildə meydana çıxmasından sonra, o, yalnız musiqi ideyalarını öz daxili hissləri və xəyalları ilə rəhbər tutaraq bəstələyirdi. Bu dövrün əsərləri, musiqinin sərhədlərini zorlayır, ənənəvi musiqi formalarını pozur və ona daha çox təbiət və insanın daxili emosiyalarını ifadə etməyə imkan verir.
Bu dövrün bəstələri arasında "Simfoniya No. 9 (Oda Sevincə)", "Missa Solemnis", "Piano Sonatas No. 29 (Hammerklavier Sonata)" və "String Quartets No. 13-16" kimi böyük əsərlər yer alır. Bu əsərlər musiqi tarixində "son dərəcə hündür" və "hətta müasir musiqi üçün də təsirli" olaraq qiymətləndirilir.
Xəstəlik və ölüm
Bethovenin həyatının son illəri çox çətin keçdi. Eşitmə qabiliyyətini itirməsi onu böyük bir depressiyaya salmışdı, lakin bu, onun musiqisi yaradıcılığına mane olmadı. Həyatının son illərində o, heç bir musiqi ifasında iştirak etmədi, amma yeni əsərlər bəstələməkdə davam etdi. Dahi bəstəkar 1827-ci ilin mart ayında, 57 yaşında, Vyana şəhərində vəfat etdi.
Behtovenin irsi və təsiri
Ludviq van Bethoven, musiqinin gələcək inkişafında çox dərin izlər buraxdı. Onun əsərləri, romantizm dövrünün musiqiçilərinə və bəstəkarlarına ilham verdi. Bethovenin üslubu, xüsusilə melodiyalarının mürəkkəbliyi, harmonik yenilikləri və musiqidə dramatik ifadə gücü ilə diqqət çəkir. O, musiqinin emosional potensialını ortaya qoymuş və bəstəkarlığa yeni bir yanaşma gətirmişdir. Həmçinin o, simfonik musiqinin, piyano musiqisinin və kamerli musiqinin inkişafında əhəmiyyətli rol oynamışdır.
Bethovenin irsi, bu gün də musiqiçilər və dinləyicilər tərəfindən qiymətləndirilir və onun əsərləri dünya üzrə ən çox ifa edilən musiqi əsərləri sırasındadır. Onun həyat və musiqisi, musiqinin incəsənət və insan ruhu üçün əhəmiyyətini daha da dərinləşdirir.
