Ən böyük nüvə fəlakəti yaşanan Çernobl ilə bağlı 25 məlumat
Çernobldakı nüvə faciəsi 26 aprel 1986-cı ildə baş verib. Qəza Ukraynanın şimalındakı Pripyat şəhəri yaxınlığındakı Çernobl Nüvə Sentralında 4 nömrəli yüksək güclü reaktorda partlayış meydana gəlib. Bəs Çernobldakı partlayış zamanı və ondan sonra nələr yaşanıb?
1. SSRİ-də daha əvvəl də nüvə qəzası yaşanıb. 1957-ci ildə Ozyorsk qəsəbəsindəki partlayış nəticəsində 20 kvadrat kilometrlik ərazi zərər görüb.
2. Bu olay 6-cı səviyyəli biq qəza idi, isə 7-ci səviyyəli. Çernobl qəzası ilk əvvəl ictimaiyyətdən gizlədilməyə çalışılıb. CIA bundan xəbərdar idi, lakin ABŞ-dakı nüvə stansiyalarının zərər görməməsi üçün bunu gizli saxladı.
3. Partlayış ərazisi boşaldıldıqdan sonra Çernoblda canavarlar, ayılar və marallar kimi vəhşi heyvanlar yaşamağa başladı.
4. Çernobl Nüvə Sentralının tamamən bağlanması 2000-ci ilə təsadüf edir.
5. Çernobl faciəsində insanları xilas edən avtomobillər bir daha istifadə edilməyərək maşın qəbiristanlıqlarına atılıb.
6. Slovakiyalı mühəndislər radiasiyalı sahədə soya lobyası bitirməyi sınaqdan keçirib. Məqsəd bitkinin mühitə necə uyğunlaşacağını yoxlamaq olub.
7. Soya lobyaları özlərini radiasiyadan qoruyacaq genetik bir xüsusiyyət yaratdı. Bu xüsusiyyət insan qanını da radiasiyadan qoruya bilən fermentlərə malikdir.
8. Partlayışdan sonra Çernobl və ətrafı daha 20 min il insanların yaşaması üçün əlverişli olmayan əraziyə çevrilib.
9. Təcili vəziyyətlərə cavabdeh olan yaşlı bir operator radiasiyalı sahəyə gənc məsləkdaşlarının girməsinə icazə verməyərək işləri təkbaşına görüb.
10. Normaldan 5 dəfə artıq radiasiyaya məruz qalan bu şəxs qısa müddətdə ölsə də, digər işçilərin həyatını qurtara bildi.
11. Belarusda doğulan uşaqların 85 %-i Çernobl qurbanı olaraq dünyaya gəlir. Təbii ki, bu, bir neçə nəsil belə davam edəcək.
12. Təmizlik əməliyyatından sonra üç işçiyə təhlükə səviyyəsini müəyyənləşdirmək üçün sentralın yuxarısına qırmızı bayraq asmaq tapşırığı verilib.
13. Çernobldakı ağaclar zombiləri xatırladırlar. Ölüdürlər, lakin təbiət onları və tökülmüş yarpaqlarını ayıra bilmir.
14. Çernobldakı yanğına müdaxilə edən yanğınsöndürənlərə partlayışın radioaktiv sızıntı nəticəsində baş verdiyi söylənilməyib.
15. Yanğınsöndürənlərdən biri bunu 20 il sonra etiraf edib. Özlərini kamikadze pilotlarla müqayisə edib.
16. Faciədən 6 gün sonra 3 könüllü dalğıc radiasiya ilə zəhərlənmiş su ilə dolu olan və rraktorun da içində olduğu otağa girməyə cəhd ediblər.
17. Məqsədləri ehtimal edilən digər bir partlayışın qarşısını almaq üçün suyu təxliyə etmək olub. Hər üçü radiasiya zəhərlənməsindən ölüb.
18. Almaniyada Çernobldakı faciədən sonra ortaya çıxan mutant bir donuz növü yaşayır və sayları get- gedə artır.
19. Qəza baş verən gün 31 nəfər ölüb. Digər ölümlər isə partlayışdan illər sonra reallaşıb.
20. SSRİ qəzanın nüvə partlayışı olduğunu, partlayışın təsirləri İsveçə çatana qədər etiraf etməyib.
21. Partlayışdan sonra Çernoblda işləyənlər üçün Slavutiç adlı yeni şəhər təsis edilib.
22. Partlayışdan sonra Çernoblda tamamilə radiasiya ilə qidalanan göbələk növü yaranıb.
23. Çernoblda ərazini zəhərdən təmizləmək üçün bir çox yerdə çətənə əkilib.
24. Partlayışdan sonra Moskvanın zərər görməməsi üçün yağış bombaları istifadə edilərə şəhərə uzun müddət yağış yağdırılıb.
25. Türkiyənin Qara dəniz bölgəsində bir çox insan Çernobldakı faciədən sonra xəstəliklərə düçar olaraq illər sonra vəfat ediblər.
