
Ən hündür şəlalə
Dünyanın ən hündür şəlaləsi hansı şəlalədir?
Dünyanın ən hündür şəlaləsi deyəndə bir çox insanın ağlına müxtəlif məşhur yerlər gəlir, amma rəsmi olaraq bu titul Venesuelada yerləşən Angel şəlaləsinə məxsusdur. Bu şəlalə təxminən 979 metr hündürlüyə malikdir və bu rəqəm onu Yer kürəsinin ən yüksək təbii şəlaləsi edir. Angel şəlaləsinin özəlliyi təkcə hündürlüyü deyil, həm də suyun necə "havada itib-batmasıdır". Su o qədər yüksəkdən düşür ki, yerə çatana qədər damcıların bir hissəsi buxarlanır və havada incə duman təbəqəsi yaradır. Bu görüntü həm mistik, həm möhtəşəm, həm də insanın təbiətə qarşı heyranlığını artıran bir mənzərə yaradır.
Angel şəlaləsi niyə bu qədər məşhurdur və unikaldır?
Angel şəlaləsi dünyanın bir çox məşhur şəlalələrindən fərqlənir. Onu bu qədər xüsusi edən birinci səbəb əlbəttə ki, inanılmaz hündürlüyüdür. Lakin digər bir səbəb onun yerləşdiyi unikal coğrafiyadır. Şəlalə Auyán Tepui adlı nəhəng “mesa” qayalığının zirvəsindən axır və bu qayaların kəskin, demək olar ki, dik divarları suya sərbəst düşmək üçün tam şərait yaradır. Bu səbəbdən şəlalə yalnız yüksək deyil, həm də vizual olaraq çox dramatik görünür. Bu əraziyə yaxınlaşdıqca atmosferdəki rütubət, səs və meşənin qoxusu Angel şəlaləsini tam fərqli bir təcrübəyə çevirir. Turistlər bu şəlaləni yalnız görmək üçün deyil, həm də hiss etmək üçün ziyarət edirlər.
Angel şəlaləsinə getmək nə qədər çətindir?
Angel şəlaləsinin xüsusiyyətlərindən biri də ona gəlib çatmağın asan olmamasıdır. Şəlalə Venesuelanın Canaima Milli Parkında – meşələrin, çayların və dağların əhatəsində yerləşir. Bu səbəbdən ora maşınla getmək mümkün deyil. Ziyarət etmək üçün ya kiçik təyyarə, ya da çayla uzun səyahət tələb olunur. Məhz bu çətinlik Angel şəlaləsini daha maraqlı edir, çünki ora gedən hər kəs macəra yaşayır və yol boyu unikal mənzərələrlə qarşılaşır. Everestə qalxmaq qədər çətin olmasa da, şəlaləyə səyahət də özündə xüsusi həyəcan daşıyır.
Angel şəlaləsinin hündürlüyü necə ölçülüb və niyə buna şübhə yoxdur?
Bəzən “ən hündür şəlalə hansı şəlalədir?” sualı müzakirə mövzusu olur, çünki bəzi şəlalələr daha çox mərtəbəli və ya daha enli olur. Lakin hündürlük baxımından Angel şəlaləsinə rəqib yoxdur. Onun hündürlüyü bir neçə dəfə rəsmi şəkildə ölçülüb və nəticələr bir-birinə çox yaxın olub. Ümumi düşmə məsafəsi 979 metr, fasiləsiz düşmə hissəsi isə təxminən 807 metr olaraq qeyd edilib. Bu isə onu digər bütün şəlalələrdən fərqləndirir. Məsələn, Cənubi Afrikada yerləşən Tugela şəlaləsi də çox hündürdür, amma ümumi hündürlüyü Angel şəlaləsindən bir qədər azdır.
Angel şəlaləsinin təbiətə təsiri və ətraf mühitin özəllikləri nələrdir?
Şəlalənin yerləşdiyi ərazi unikal ekosistemə malikdir. Tropik meşələrin içində yerləşən bu şəlalə həm bitki örtüyü, həm heyvan müxtəlifliyi, həm də mikroiqlimi ilə bənzərsizdir. Su yüksəkdən düşdükcə ətrafda güclü rütubət yaradır, bu isə nadir bitkilərin yetişməsi üçün ideal mühit hesab olunur. Angel şəlaləsinin yaxınlığında yalnız bu əraziyə məxsus olan çox nadir bitki növlərinə rast gəlinir. Bu səbəbdən şəlalə yalnız turistik obyekt deyil, həm də təbiət laboratoriyasıdır.
Niyə bir çox insanlar Angel şəlaləsini “dünyanın möcüzəsi” adlandırır?
Angel şəlaləsi həm hündürlüyü, həm görüntüsü, həm yerləşməsi, həm də təbiətə təsiri ilə digər şəlalələrdən kəskin şəkildə seçilir. Onu canlı şəkildə görən insanlar sanki bir filmin içində olduqlarını deyirlər. Milyonlarla litr suyun havada dağılması, sonradan yenidən çaya qarışması, ətraf meşənin səsi və qoxusu birlikdə bu təbiət möcüzəsini daha da qeyri-adi edir. Bir çox səyyah Angel şəlaləsini həyatında ən təsirli 3 mənzərədən biri kimi qeyd edir.