Psixoloji cəhətdən güclü qalmağın 8 üsulu
Bəzən özümüzün, bəzən də ətrafımızdakı insanların çətin, üzücü hallar yaşadığının şahidi oluruq və görürük ki, reaksiyalarımız, yanaşmalarımız bir-birindən tamamilə fərqlidir. Bəziləri bu cür çətin vəziyyətlərdə xilasedici jilet geyinməyi bacarır, bəziləri isə dalğalı sularda köməksiz qalır.
Bəs bu xilasedici jilet nədir? Necə təmin olunmalıdır dediyimiz məqamda keçək psixoloji möhkəmlik mövzusuna...
Psixoloji dözümlülük nədir?
O, bizim xilasedici jiletimizdir. Çətin təcrübələrlə, arzuolunmaz hallarla mübarizə aparma, onlara uyğunlaşma və öyrənmə prosesimizdir. Mənfi emosional təcrübələrdən özümüzü psixoloji dözümlülüyümüzlə qoruyuruq. Psixoloji dözümlülük üçün insan gələcəyə ümidlə baxmalı, dostluqla qurmalı, qorxduğu problemləri həll etməyə çalışmalı, mənfi təcrübələri konstruktiv şəkildə yenidən qurmalıdır.
Psixoloji dözümlülük necə inkişaf edir?
1. Özünü tanımaq/dərk etmək: Mən kiməm? Mənim bacarıqlarım nədir? Mən nəyi xoşlayıram? Özünüzün fərqində olun. Maraqlarınızı kəşf edin və bu barədə özünüzə bir şeylər verin. Duyğularınıza cəsarət və şəfqətlə yanaşın, mənfi cəhətlərinizlə barışın.
2. Məqsəd: Həyatda nə üçün var olmaq istəyirsiniz? Nə etmək istəyirsiniz? Əvvəlcə kiçik, real hədəflər qoyun və hərəkətə keçin, çünki bu məqsədlərə nail olmaq daha asan olduğu üçün özünüzə inamınız və motivasiyanız artacaq. Bu, məqsədinizə çatmaq üçün böyük bir addım olacaq.
3. Qəbullanmanın verdiyi hiss: Aydındır ki, həyat sonsuz bir təcrübə olduğundan, bizim başımıza istənilən vəziyyət gələ bilər. Mənfi duyğulara qapılmaq əvəzinə, təcrübələrimizdən nələrisə öyrənib yolumuza davam etməli olduğumuzu dərk etməli və rəsmin bütöv variantına baxmağa çalışmalıyıq. Dəyişikliyin həyatın bir hissəsi olduğunu qəbul etmək də çox vacibdir.
4. Sosial əlaqələr: Sizin üçün yaxşı olan və sizi inkişaf etdirən insanlarla əlaqə saxlayın. Hisslərinizi və düşüncələrinizi hamı ilə deyil, sizi başa düşdüyünü hiss etdiyiniz insanlarla paylaşın. Bacardığınız qədər yaxşılıq edin və qarşılığında heç nə gözləməyin; insanlara faydalı olduğunuzu bilmək sizi yaxşı hiss etdirəcək.
5. Rutin yaratmaq: Rutin “adət halına gələn iş” kimi müəyyən edilir. Rutinlər insan həyatının proqramlı şəkildə olmasına səbəb olur və stressi azaldır. Rutinlər insandan-insana dəyişir. Bu səbəbdən məmnun olduğunuz fəaliyyətləri istəyinizə uyğun olaraq təşkil edə bilərsiniz. Hətta səhərlər davamlı olaraq limonlu su içmək də bir rutindir.
6. Sağlam həyat: Bədəniniz də ruhunuz qədər vacibdir, buna görə də ehtiyaclarınıza diqqət yetirin. Rejimsiz yuxu, qeyri-sağlam qidalanma, oturaq həyat sizi həyatınızın hər sahəsində gerilədəcək. Rutinlərinizə məşq və təbiət gəzintilərini əlavə edin.
7. Mükəmməllik axtarışından uzaqlaşın: Daim tənqid olunan daxili səsə sahib olmaq psixoloji aşınma yaradır. Depressiya, narahatlıq, qəzəb kimi hisslərə səbəb olur. Həmçinin, həyatdakı sevinc və əyləncələri qaçırmağınıza səbəb olur.
8. Peşəkar dəstək: Bütün bunlara baxmayaraq özünüzü yaxşı hiss etmirsinizsə və işlər nəzarətdən çıxırsa, mütəxəssislərdən dəstək almaqdan çəkinməyin.