Uşaqlar dırnaqlarını niyə yeyir?
Uşaqlarda dırnaq yemə vərdişi ailələri ən çox narahat edən hallardan biridir. Kiçik yaşlardan davam edən bu vərdiş bəzən sonradan yeniyetməlik, hətta gənclik yaşlarına qədər davam edir. Dırnaq yemək vərdişi nədədn yaranır? Bunun qarşısını necə almaq olar?
Uşaqlarda tez -tez rast gəlinən dırnaq yemə bir çox şərtlərlə ortaya çıxır. Qızlarda oğlanlara nisbətən daha çox görülən dırnaq yemə, yeniyetməlik dövründə arta bilər. Hər iki yeniyetmədən biri dırnaqlarını yeyir. Mütəxəssislərin fikrincə, fiziki cəza tətbiq edən valideynlərin uşaqlarında tez -tez rast gəlinən dırnaq dişləmə, streslə mübarizə üsulu olaraq inkişaf edir.
Pediatr-neonatoloq, uzman həkim Altay Abdullaoğlunun paylaşdığı tövsiyələri təqdim edirik:
Uşaqlar adətən valideynlərinin diqqətini çəkmək üçün bunu edirlər. Bəzən də uşaqda dırnaq yemə vərdişi heç bir səbəb olmadan ailədə və ya dostlarında olan davranışın təkrarlanması nəticəsində də meydana çıxa bilər. Səbəb bu deyilsə, uşağın dırnaq yeməsinə səbəb olan stress mənbəyini aşkarlamaq lazımdır. Ailə daxilində narahatlıq, valideynlər arasında gərginlik, evdə tez-tez baş verən davalar, boşanma və ayrılıqlar bu stressi yarada bilər.
Daimi olaraq uşağın dırnaq yeməsinin müzakirə olunması bu stressi daha da artıra bilər. Ona görə bu məsələyə sevgi və nəvazişlə yanaşmalısınız. Görməməzliyə vurun və sevgini, diqqəti artırın. Uşağın ən çox nə zaman dırnağını yediyinə diqqət edin: qorxanda, yoxsa həyəcanlı olanda edir?
Dırnaq yemə davranışı başqa heç bir psixoloji xəstəliklə müşayiət oluna bilməz və ehtimal ki, diqqət çatışmazlığı və hiperaktivlik pozğunluğu, tik pozğunluğu, narahatlıq və travma pozuntusu kimi psixiatrik xəstəliklərlə birlikdə görülə bilər. Araşdırmalar göstərir ki, dırnaq yeyən uşaqlarda tik xəstəliyi riski dırnaq yeməyən uşaqlara nisbətən 8,1 dəfə çoxdur. Gözlənildiyi kimi, bu davranış daha çox fiziki cəza tətbiq edən valideynlərin uşaqlarında olur.
Bunu müəyyənləşdirib, səbəbi aradan götürün. Uşağın əllərini məşğul edəcək işlər planlayın. Onların dırnaqların səliqəli kəsib, hamarlayın, kremləyin və bununla da onlarda əllərinə qulluq etmək vərdişini formalaşdırın. Ən ümdəsi, uşaqlarda inam yaradın. Həm özünə, həm ətrafına inamlı olan uşaq stressdən uzaq olar.
Uşaqlarda tez-tez rast gəlinən bir vəziyyət olan dırnaq yemə davranışının ümumiyyətlə 3-4 yaşından başladığını və yeniyetməlik dövrünə doğru artmağa meyilli olduğunu vurğuladı. Yetkinlik dövründə bu nisbət azalır. Araşdırmalar göstərir ki, dırnaq yemə vərdişi oğlanlardan daha çox qızlarda olur.
e-tibb.az
